Toerisme als hulp bij herstel van de wereld

Ga terug

Toerisme is een van de grootste en meest invloedrijke industrieën ter wereld. Het biedt werk aan miljoenen mensen, stimuleert economieën en brengt culturen samen. De wereld staat voor grote uitdagingen. Traditionele, lineaire benaderingen hebben geleid tot uitputting van hulpbronnen, klimaatveranderingen, verlies van bio diversiteit en negatieve sociale impact. Het huidige economische systeem van de toeristische industrie helpt ons niet om deze problemen aan te pakken. Maar wat als toerisme economie kan creëren door de wereld beter te maken? Het is tijd voor radicale verandering: voor een transitie van duurzaam naar regeneratief toerisme. Dit betekent niet alleen minder schade aanrichten, maar actief bijdragen aan het herstellen van natuur en gemeenschappen.

Volgens Diane Nijs, universitair hoofddocent Imagineering bij BUas en directeur van de Imagineering Academy, kan het onderwijs hierbij een belangrijke rol vervullen. Zij deelde deze gedachte met branchegenoten tijdens het Trendcongres Toerisme en Vrijetijd, dat op 20 maart jl. plaatsvond.

Over BUas
Toerisme

De kracht van toerisme

Juist doordat toerisme een van de grootste en meest invloedrijke industrieën ter wereld is die lokaal juist veel impact kan maken, is deze branche bijzonder geschikt om positieve verandering te brengen die bijdragen aan het zelf herstellend vermogen van de wereld. Bioloog en systeemdenker Daniel Christian Wahl beweert zelfs dat toerisme wellicht de énige sector is die de immense transitie kan katalyseren die de wereld vandaag nodig heeft.

Als toerisme zich richt op het mee herstellen van de natuur en sociale eco-systemen, kan het helpen om de noodzakelijke transitie te versnellen. De toeristische sector dus als katalysator voor wereldwijde regeneratie en als drijvende, systemische kracht om helende veranderingen wereldwijd te versnellen. De keuze die deze sector vandaag maakt, zal in belangrijke mate meebepalend zijn voor de evolutie van de mensheid. Dit vraagt wel om een nieuwe manier van denken over de sector.

"Regeneratief toerisme draait om een gedragsverandering van niet alleen nemen, maar ook (terug)geven en verbeteren".

Van duurzaam naar regeneratief

Duurzaamheid leek lange tijd het belangrijkste doel in toerisme. Denk aan bijvoorbeeld energiebesparende hotels, CO2-compensatie in de luchtvaart, minder restafval in food & beverage. Dit zijn zeker goede stappen, maar ze richten zich vooral op het verminderen van schade. Regeneratief toerisme gaat verder: door in te zetten op het zelf herstellend vermogen van levende systemen, wil regeneratief toerisme schade voorkomen en plekken in een betere staat achter laten. Het draait om een gedragsverandering van niet alleen nemen, maar ook (terug)geven en verbeteren.

Regeneratief toerisme betekent dat toerisme helpt de sustainable development goals te bereiken zoals het herstel van de natuur, het versterken van cultuur en het verbeteren van de economie en gelijkheid. Dit kan bijvoorbeeld door activiteiten als bomen planten, meehelpen met lokale kweek programma’s voor bijvoorbeeld koraal of schilpadden als onderdeel van een toeristische beleving, maar ook door samen te werken met lokale gemeenschappen om hun tradities en cultuur te ondersteunen. Zo wordt toerisme een manier om gebieden te verbeteren in plaats van uit te putten.

Samenwerken voor een betere toekomst

We moeten toerisme niet meer zien als een sector die alleen gericht is op financiele waarde, maar als een systeem dat waarde creëert voor mensen, natuur en de samenleving. Toerisme kan veranderen van puur re-creatie naar co-creatie: reizen met respect voor de plek, ontdekken en helpen te floreren. Dit kan als we de plekken waar we naartoe reizen beter maken en beter achterlaten.

Verandering komt niet vanzelf. Om deze verandering te laten slagen moeten bedrijven, kennisinstellingen, overheden en reizigers samenwerken. Samen kennis op doen en onderzoeken hoe toerisme kan helpen bij het herstellen van de wereld. Goede opleiding, training en goed leiderschap zijn essentieel. Want deze transitie vraagt om nieuwe ideeën en vaardigheden voor de toeristisch managers (van de toekomst) die gebaseerd zijn op nieuwe wetenschap van levende systemen. Leiders in toerisme moeten zich continue doorontwikkelen en aanpassen om de problemen van vandaag op te lossen.

De taak van educatie als accelerator

We hebben dus nu kennis nodig voor nieuwe actie. In landen zoals Nieuw-Zeeland, Australië, Singapore en Vlaanderen leren ambtenaren al om te denken in complexe systemen. Zo zet de Vlaamse overheid bijvoorbeeld versterkt in op fiets-toerisme door verbetering van het fietspaden netwerk dat gelijktijdig het file probleem aanpakt in die regio.

In Nederland is de Academie voor Toerisme van Breda University of Applied Sciences volop bezig met het vormgeven van een nieuwe onderwijskoers. Hun ambitie: het impactinstituut en de opleider worden van changemakers in het toerisme. BUas wil studenten en de toeristische industrie in staat stellen de katalysator te worden om het welzijn van mens, natuur en samenleving opnieuw in evenwicht te brengen door toerisme te transformeren en te integreren in elke vezel van het leven. De connectie tussen educatie en de branche is cruciaal om gemeenschappelijke belangen te realiseren: Travel for the love of place: Discover & Heal.

De toeristische sector heeft de kans om voorop te lopen in het verbeteren van de wereld. Laten we deze kans grijpen en samen bouwen aan een toekomst waarin reizen niet alleen inspireert, maar ook helpt om de wereld te herstellen.